آشنایی با المانهای ساندویچ پانل
با توجه به وسعت کشور ایران و شرایط
اقلیمی متفاوت در نواحی مختلف این سرزمین لازم است روشهای ساختمان سازی
متناسب با ویژگیهای خاص منطقه ای تدوین و به مورد اجرا گذاشته شود .
با توجه به وسعت کشور ایران و شرایط
اقلیمی متفاوت در نواحی مختلف این سرزمین لازم است روشهای ساختمان سازی
متناسب با ویژگیهای خاص منطقه ای تدوین و به مورد اجرا گذاشته شود . نظر
به اینکه این کشور روی یکی از کمربندهای فعال زمین لرزه در جهان قرار دارد
لذا ایجاد سازه های مقاوم و امن از اولویت خاصی برخوردار است . بررسی
نیاز کشور به واحدهای مسکونی نشان می دهد که با توجه به بافت جوان نیروی
انسانی هر ساله به حدود ۶۰۰۰۰۰ واحد مسکونی جدید نیاز هست که روشهای سنتی
ساخت جوابگوی بخش محدودی از این نیاز می باشد .
علاوه بر نیازهای جدید ، کیفیت ضعیف
ساخت باعث استهلاک سریع ساختمانهای موجود شده که این امر باعث افزایش نیاز
به ساختمان سازی جدید می شود ؛ همچنین به مقوله مقاوم سازی سازه های
موجود نیز باید توجه لازم مبذول گردد . با توجه به نیازهای وسیع ذکر شده و
لزوم بهبود کیفیت تولید ساختمان همانطور که در غالب کشورهای بزرگ نیز
متداول است باید روشهای تولید صنعتی ساختمان بطور جدی مورد توجه قرار گیرد
. یکی از این فنون مطرح شده در دو دهه اخیر استفاده از صفحات ساندویچی
متشکل از دو لایه بتن مسلح با شبکه جوش شده و یک لایه پلی استایرن است که
در برخی طرحهای ساخت مسکن در ایران به کار گرفته شده است .
در این مقال سعی بر این بوده که بیشتر
با ضوابط آئین نامه ای اجرای این نوع ساختمانها آشنا شویم و برای تکمیل
بحث ، فیلم مستندی از نحوه اجرای عملـی چنین ساختمانهایی تهیـه و ضمیمه
ایــن بحث کرده ایم . اگر توجه کافی به مجموعه ایـن پروژه شود متوجــه
خواهیم شد کــه بعضی از بحث های آئین نامه ای بطورکامل در اجرا پیاده نمی
شود که دلایل متعددی از جمله محدودیت های اجرایی و غیره دارد .
کاربرد پانلهای ساندویچی کامپوزیتی در ایران و جهان
خواص مناسب پانلهای ساندویچی
کامپوزیتی، این قبیل محصولات را به عنوان گزینه‌های مناسب در ساختمان‌سازی
مطرح ساخته است. طی سال‌های اخیر فعالیت‌های اندکی جهت تولید این پانلها
در بازار ساختمان کشور مشاهده شده است. با این وجود هنوز پتانسیل‌های
استفاده نشده بسیاری جهت به‌کارگیری این قبیل پانلها در شهرهای بزرگ کشور
که با معضل کمبود فضا روبرو هستند وجود دارد. مطلب زیر که برگرفته از
مأخذ ذکر شده در انتهای مطلب میباشد، به بیان تجربه چند کشور جهان و
دلایل عدم استقبال از پانلهای ساندویچی در کشور می‌پردازد:
اروپا و آمریکا
استفاده از دیوارهها و پانلهای
ساندویچی طی سال‌های گذشته در اروپا و آمریکا رشد روزافزونی یافته است.
این دیوارهها که برای ساخت خانه‌های پیش‌ساخته طراحی شده‌اند، به دلیل
داشتن مزایایی از قبیل دوام و عملکرد محیطی خوب, وزن کم, قابلیت مونتاژ
سریع و افزایش راندمان انرژی در ساختمان, مورد توجه بسیاری از پیشتازان
صنعت ساختمان‌سازی قرار گرفته‌اند.
به عنوان مثال شرکت تکنولوژی‌های پیشرفته ساختمان، به منظور ترویج نوآوری
در صنعت ساختمان آمریکا, کمک مالی را به ارزش 1.1 میلیون دلار به 6 پروژه
صنعتی اعطا کرده است. یکی از برندگان این بورس‌ها، یک شرکت تولید کننده
پانلهای کامپوزیتی روکش‌دار است. این پانلها برای نصب به کمک زایده‌هایی
در هم قفل می‌شوند.
طبق
اظهارات این شرکت حتی اگر یک کارگر ساختمانی ناوارد به مونتاژ این پانلها
گماشته شود, ساخت یک خانه 110 متر مربعی با سه اتاق خواب و دو حمام از
این پانلها، بیش از یک روز طول نمی‌کشد. قیمت خانه ساخته شده با این مواد
با احتساب کل هزینه سرویس آشپزخانه, سیم کشی، لوله‌کشی, سیستم گرم کننده و
لوازم برقی حدود 786 و 28 دلار تخمین زده شده‌است. آزمایشات نشان داده
است که این خانه‌ها حتی می‌توانند در برابر طوفان و زلزله نیز به خوبی
مقاومت کنند.
هندوستان
استقبال از این نوع پانلها منحصر به
کشورهای توسعه‌یافته نمی‌شود. استفاده از ساختارهای کامپوزیتی ساندویچی در
بسیاری از کشورهای آسیایی همچون تایلند و هند نیز مورد توجه قرار گرفته
است. در هندوستان هیئت ارزیابی و پیش‌بینی تکنولوژی (TIFAC) که عهده‌دار
اجرای طرح توسعه و گسترش کامپوزیت‌های پیشرفته است، تولید و گسترش این
گونه پانلهای کامپوزیتی را به صورت جدی در دستور کار خود قرار داده است.
برای تولید پانلهای ساندویچ، ابتدا الیاف طبیعی را طی فرآیند پالتروژن به
شکل صفحات و روکش‌های مسطح شکل می‌دهند و سپس به کمک یک هسته فومی یا
لانه‌زنبوری پانلهای کامپوزیتی تولید می‌شوند. این پانلها در ساخت بناها،
سقف‌های کاذب و حتی در ساختار کرجی‌ها نیز مورد استفاده واقع شده‌اند. در
کشور هند منابع فراوانی از الیاف طبیعی ارزا‌ن‌قیمت یافت میشود. این
عامل باعث گردیده است تا هندوستان سرمایه فراوانی را صرف توسعه تکنولوژی
کامپوزیت‌های الیاف طبیعی در صنعت ساختمان نماید.
ایران
رشد جمعیت در ایران و افزایش نیاز برای
مسکن و فضای سکونت باعث شده است تا تقاضا برای هرچه کوچک‌تر، سریع‌تر و
ارزان‌تر ساختن بنا افزایش یابد. رواج یافتن پارتیشن‌ها، سقف‌ها و
دیوارهای کاذب در طی چند سال اخیر، موید این ادعاست.
طی سال‌های گذشته فعالیت‌هایی از سوی چند شرکت کوچک و بزرگ برای ساخت
پانلهای ساندویچی صورت گرفته است. دیوارهای پیش‌ساخته تولید شده توسط
موسسه ساختمان‌سازی “سپ” در حقیقت نوعی از ساختارهای ساندویچی محسوب
میشود. پانلهای ساندویچی تولید شده در این موسسه از یک هسته فومی و
لایه‌های بتن ارمه تشکیل شده است.
همچنین ساختار دیواره‌های کیوسک‌ها درحقیقت نوعی ساختار ساندویچی با هسته
شبیه به لانه زنبوری و لایه‌هایی از جنس فایبرگلاس است. مواردی از کاربرد
فایبرگلاس در ساخت دیوارهها و سقف‌های کاذب را که توسط کارگاه‌های کوچک
تولید شده‌اند نیز در بازار می‌توان مشاهده کرد
.دلایل عدم استقبال از پانلهای ساندویچی در کشور (ایران):
عدم حضورگسترده پانلهای ساندویچی در ساخت‌وساز کشور ما شاید بیش از همه متاثر از عوامل زیر باشد:
الف) قیمت بالا
مهم‌ترین دلیل این امر قیمت بالای
فایبرگلاس در مقایسه با چوب و سایر مواد به کار رفته در تولید سقف‌ها و
دیواره‌های کاذب است. از آنجا که هم قیمت مواد اولیه و هم هزینه ساخت
پانلها (که اغلب به روش پرهزینه و کند لایه چینی دستی تهیه می‌شوند)
بالاتر می‌باشند، معمولاً استفاده از مواد سنتی متداول نظیر چوب به
صرفه‌تر است.
ب)کیفیت ناکافی
عامل دوم را در عدم یکنواختی تولیدات
وکیفیت سطح نه چندان زیبای این قبیل محصولات باید جستجو نمود. به دلیل
ماشینی نبودن فرآیند تولید پانلهای ساندویچی کامپوزیتی، معمولاً یکنواختی
جنس محصول و کیفیت سطح مناسب قابل دستیابی نیست. از سویی بسیاری از
محصولات متداول مانند صفحات چوبی یا صفحات MDF به کمک روکش‌هایی از جنس
فرمیکا(HPL) شکل ظاهری بسیار زیبایی به دست می‌آورند که برای مصرف‌کننده
بسیار جذاب‌تر از سطح فایبرگلاس است.
ج)سرعت تولید پایین
دلیل دیگر، کندی روشهای تولید این
محصولات در کشور است. بسیاری از این قبیل محصولات در کارگاه‌های کوچک که
تکنولوژی تولید در آنها بسیار ابتدایی، کند و متکی به کارگر است تولید
می‌شوند. بدیهی است که نرخ تولید پایین و غیرماشینی بودن فرآیند ساخت این
پانلهای ساندویچی نمی‌تواند جوابگوی نیاز رو به گسترش بازار باشد.
د) پایین بودن سطح تکنولوژی
مجموعه این دلایل را می‌توان در پایین
بودن سطح تکنولوژی تولید پانلهای کامپوزیتی در ایران خلاصه نمود. بالا
بردن سطح تکنولوژی واحدهای تولیدی داخلی و انجام تحقیقات کاربردی می‌تواند
گام مهمی در جهت ارتقای این قبیل محصولات کامپوزیتی در کشور محسوب شود.
گرچه هم‌اکنون در پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران یک پروژه تحقیقاتی در
زمینه توسعه کاربرد پانلهای ساندویچی ساختمانی در کشور در حال اجرا است،
اما پاسخگویی به بازار گسترده کشور نیازمند صرف تحقیقات و بودجه بسیار
بیشتری است.
پانلهای سه بعدی چیست و چه کاربردی دارد ؟
این پانلها یاصفحات سه بعدی تشکیل گردیده از:
1 – هسته مرکزی که معمو لا از عایق پلی استایرن یا پلی اورتان و یا عایق پشم سنگ و بضخامت های 5 تا 10 سانتیمتر میباشد .
2- دو شبکه فولادی از مفتول بضخامت 3
میلیمتر چشمه های 8×8 سانتیمتر و بفاصله 1 تا 2 سانتیمتر از هسته
مرکزی قرار داشته و بوسیله تعداد زیادی مفتول قطری بهم جوش برقی شده اند .
این پانلها در کارخانه به ابعاد مورد
لزوم که نوع دیواری آن معمولا 1×3متر ی و نوع سقفی آن1×3 و80/0 × 3 متری
میباشد تولید و سپس به محل نصب حمل میگردد . پس از نصب از دو طرف در نوع
دیواری بابتن ریز دانه ویا بتن سبک به ضخامت 3 الی 4 سانتیمتر پوشش
میگردد و در نوع سقفی پس از نصب روی آن بضخامت 5 الی 7 سانتیمتر بتن ریزی
میشود .
خواص پانلهای سه بعدی
خلاصه ای از خواص پانلهای سه بعدی بشرح زیر است :
1- وزن کم مقاوم در برابر زلزله
2- احتیاج به نیروی انسانی کم
3- عایق حرارتی و صوتی مناسب
4- اتصال خوب
5- حمل ونقل آسان
6- استحکام و یکپارچگی مطلوب
7- انبار داری مناسب
8- عدم نیاز به نعل درگاه
9 – سرعت در نصب
10- اشغال فضای کم درزیربنای مفید ساختمان
11- ایمنی
12- شکل پذیری مناسب
13- ایجاد تسحیلات درلوله کشی تاسیسات
14- قیمت بسیار مناسب
